พัดลมมอเตอร์ หรือมอเตอร์พัดลม สำคัญไฉน?
เราใช้พัดลมกันทุกวัน แต่เราเคยสังเกตส่วนประกอบและการทำงานของพัดลมกันบ้างไหม หนึ่งในส่วนประกอบที่สำคัญของพัดลม 1 ตัวคืออะไร คุณทราบไหม? คำตอบก็คือ มอเตอร์พัดลมนั่นเอง มาทำความรู้จักและทราบถึงความสำคัญของมอเตอร์พัดลมกันดีกว่า
มอเตอร์พัดลมคืออะไร?
ภาพจากเว็บ shopee.com ถ่ายโดย chittapon2540
มอเตอร์พัดลม หรือพัดลมมอเตอร์ คือ มอเตอร์ไฟฟ้าที่ติดเข้ากับใบพัดของพัดลม ทำหน้าที่ระบายลม ผ่านช่องระบายอากาศของระบบทำความร้อนหรือเครื่องปรับอากาศ โดยส่วนมากเเล้ว มอเตอร์พัดลม มักถูกติดตั้งไว้ที่บริเวณใจกลางของระบบ HVAC จุดประสงค์การใช้งานหลักของมอเตอร์พัดลม คือ เพื่อเป็นการระบายลมร้อนหรือลมเย็น โดยขึ้นอยู่กับการตั้งค่าการควบคุมของอุณหภูมิ นั่นเอง พัดลมมอเตอร์มีหลากหลายประเภท เเตกต่างกันออกไปตามการใช้งาน โดยส่วนมากมักประกอบไปด้วย มอเตอร์ DC ตัวต้านทานมอเตอร์พัดลม เเละรีเลย์มอเตอร์พัดลม
ขั้นตอนการทำงานของมอเตอร์พัดลม
ค่อนข้างเรียบง่าย กระเเสไฟฟ้าที่เข้าสู่มอเตอร์ไฟฟ้าจะทำให้ใบพัดหมุน หากต้องการมอบความร้อน ให้แก่บริเวณนั้นๆ ลมที่วิ่งผ่านมอเตอร์พัดลมจะถูกนำเข้าสู่แกนเครื่องทำความร้อน ซึ่งจะทำหน้าที่ เพิ่มอุณหภูมิให้แก่ลม เเล้วจึงส่งออกผ่านช่องระบายอากาศ กระบวนการเดียวกันนี้ ถูกใช้ในเครื่องปรับอากาศ เเต่อากาศจะเข้าสู่คอยล์เย็นของเครื่องปรับอากาศเเทนแกนทำความร้อน เราสามารถกำหนดลมที่เป่าออกจากพัดลมให้เป็นลมร้อนหรือลมเย็นได้จากแผงควบคุม
นอกจากนั้น ยังมีการควบคุมประเภทอื่นที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของมอเตอร์พัดลม โดยที่เรา สามารถลดหรือเพิ่มความเร็วมอเตอร์ได้ โดยใช้ตัวต้านมอเตอร์เเละรีเลย์มอเตอร์ รีเลย์มอเตอร์พัดลม คือสวิตช์ควบคุมพลังงานที่ทำหน้าตัดเเละจ่ายไฟให้แก่มอเตอร์พัดลมอย่างต่อเนื่อง
รู้ได้อย่างไร ว่าพัดลมมอเตอร์พัง?
มีหลายสาเหตุที่ทำให้มอเตอร์พัดลมของคุณหยุดทำงาน สาเหตุอาจเป็นปัจจัยภายนอก หรือความเสียหายภายในของอะไหล่มอเตอร์ เช่น ตัวต้านมอเตอร์ รีเลย์มอเตอร์ หรือ เเม้กระทั่งตัวมอเตอร์เสื่อมสภาพจากการใช้งาน อาการที่พบบ่อยเมื่อมอเตอร์พัดลมพังคือ พัดลมทำงานที่ความเร็วสูงเท่านั้น เเต่จะไม่ทำงานเมื่อตั้งค่าเป็นความเร็วต่ำ อาการเช่นนี้ อาจมีสาเหตุมาจากตัวต้านทานทำงานไม่ปกติตัวต้านทานมอเตอร์พัดลมที่ผิดปกติสามารถทำให้พัดลมระบายความร้อนของรถยนต์บางรุ่นหยุดทำงานโดยสิ้นเชิง
สาเหตุถัดมาของมอเตอร์พัดลมผิดปกติคือ การกัดกร่อนเเละอุณหภูมิที่สูงเกินไป ในบางครั้ง เเรงต้านเชิงกลที่เกิดขึ้นเมื่อมอเตอร์หมุนก่อให้เกิดกระเเสไฟฟ้ามากเกินไปจนอุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้น เเละทำให้ตัวต้านทานมอเตอร์พัดลมเสียหายในที่สุด อาการนี้เกิดขึ้นได้หากตลับลูกปืนมอเตอร์เสื่อม หรือใบพัดติดขัด
ส่วนอาการอาการที่พบบ่อยคือ มอเตอร์ส่งเสียงดังเอี๊ยดอ๊าด หรือได้ยินเสียงเสียดสีขณะที่มอเตอร์วิ่ง สาเหตุอาจเกิดจากวัตถุขนาดเล็กที่หล่นลงช่องระบายอากาศ สัตว์ขนาดเล็กเล็ดลอดเข้าไปในกล่อง ทำความร้อน หรือตะเเกรงพัดลมถูกบดบัง เพียงทำความสะอาดตะเเกรง มอเตอร์พัดลมก็จะกลับมาทำงาน ตามปกติอีกครั้ง
บางครั้งการเสื่อมสภาพของมอเตอร์ที่เกิดขึ้นตามอายุการใช้งานก็เป็นสาเหตุของการทำงานผิดปกติ ในกรณีนี้ กระเเสไฟที่เข้าสู่มอเตอร์พัดลมจะถูกตัดออกจากวงจร เเละมอเตอร์จะไม่ทำงาน ตัวเลือกที่ดีสุดในการแก้ปัญหากรณีนี้คือ ซื้อมอเตอร์พัดลมใหม่
